Chứng khoán có vẻ không còn là một thuật ngữ quá xa lạ với mọi người. Với lịch sử hình thành lâu đời từ thế kỷ thứ 15 cho tới nay, chứng khoán đã và đang đóng một vai trò quan trọng trong việc vận hành nền kinh tế. Tuy vậy, vẫn có một số nhà đầu tư “tay mơ” vẫn chưa nắm rõ chính xác chứng khoán là gì và tại sao chứng khoán lại là công cụ “bôi trơn” cho cỗ máy kinh tế thế giới. AAM sẽ giúp những nhà đầu tư F0 hay những nhà đầu tư còn đang mơ hồ về khái niệm này có một cái nhìn chính xác hơn về chứng khoán trong bài viết hôm nay.
Định nghĩa Chứng khoán
Theo Wikipedia, Chứng khoán (tiếng Anh: securities) là một bằng chứng tài sản hoặc phần vốn của công ty hay tổ chức đã phát hành. Chứng khoán có thể là hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hay dữ liệu điện tử. Chứng khoán bao gồm các loại như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ và các hình thức khác. Chứng khoán cũng được coi là một phương tiện hàng hóa trừu tượng có thể thỏa thuận và có thể thay thế được, đại diện cho một giá trị tài chính.
Bản chất của chứng khoán
Có thể nói chứng khoán là một món hàng hóa có thể thay đổi giá trị theo thời gian. Tuy nhiên, bản chất của chứng khoán là bằng chứng về việc sở hữu một phần tài sản hoặc phần vốn của tổ chức phát hành ra nó. Điều này đồng nghĩa chứng khoán là bằng chứng quyền sở hữu của nhà đầu tư đối với doanh nghiệp phát hành nó. Mức độ sở hữu doanh nghiệp sẽ tương đương với số lượng cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ.
Hiện nay, hình thức của chứng khoán tương đối đa dạng và linh hoạt từ hình thức chứng chỉ vật lý truyền thống hay bút toán ghi sổ và hiện đại hơn chứng khoán có thể tồn tại hình thức phi vật lý như dữ liệu điện tử.
Khởi nguyên của chứng khoán
Vào thế kỷ 15, thời kỳ thịnh vượng của các công ty Đông Ấn trong đó có công ty Đông Ấn Hà Lan. Là một doanh nghiệp độc quyền trong việc sản xuất và buôn bán hương liệu từ Indonesia, Công ty Đông Ấn Hà Lan nhanh chóng trở thành một thế lực với sự phát triển thần tốc cùng quy mô khổng lồ ước tính có doanh thu cao hơn GDP của Nhật và Đức cộng lại. Để đạt được những thành tựu đó, chính công ty Đông Ấn đã tạo ra khái niệm chứng khoán (thời điểm này gọi là aktie) để chứng thực về vốn góp của các nhà đầu tư. Bằng việc kêu gọi các nhà đầu tư nhỏ lẻ và huy động sức mạnh của công chúng, công ty Đông Ấn đã phát hành các aktie và được thành lập với vốn điều lệ lên tới 6.44 triệu Guilder tương đương 120 triệu USD theo tỷ giá hiện thời. Sau một thời gian phát triển, Công ty Đông Ấn Hà Lan đã đưa ra quyết định mới trong việc lưu hành chứng khoán, theo đó, các nhà đầu tư buộc phải mua bán trao đổi các “aktie” với nhau thay vì bán chúng lại cho chính công ty. Điều này chính là khởi nguyên sơ khai của TTCK ngày nay.
Vai trò của thị trường chứng khoán
Huy động nguồn vốn đầu tư: Đây là vai trò cốt yếu của chứng khoán. Cụ thể, bằng chứng khoán các công ty đã thành công trong việc huy động vốn từ công chúng đặc biệt là dòng vốn trung và dài hạn, những người nắm trong tay nguồn tiền nhàn rỗi. Bằng việc luân chuyển vốn tới các tổ chức nơi có khả năng sử dụng hiệu quả đồng vốn, thị trường chứng khoán (TTCK) đã mang lại hiệu suất sử dụng vốn hiệu quả cho thị trường từ đó thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế có những bước phát triển ngoạn mục.
Tạo môi trường đầu tư cho công chúng: là chức năng thứ hai của TTCK. TTCK tạo cơ hội cho các cá nhân và tổ chức tham gia đầu tư vào các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu,… Đây là một kênh đầu tư tiềm năng, mang lại cơ hội sinh lời cao cho các nhà đầu tư.
Tạo tính thanh khoản: là chức năng thứ ba của TTCK. Tính thanh khoản cao giúp các nhà đầu tư dễ dàng mua bán chứng khoán, chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt hoặc loại chứng khoán khác. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư tham gia thị trường.
Đánh giá tình hình hoạt động doanh nghiệp: là chức năng thứ tư của TTCK. Giá cổ phiếu của một công ty trên TTCK thường phản ánh sự đánh giá của thị trường về tình hình hoạt động của công ty. Giá cổ phiếu tăng cho thấy sự tin tưởng của nhà đầu tư vào công ty và kỳ vọng về tương lai tích cực. Ngược lại, giá cả giảm có thể là dấu hiệu của vấn đề hoặc rủi ro trong hoạt động của công ty.
Tạo môi trường để Chính phủ thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô: là chức năng thứ năm của TTCK. Chính phủ có thể sử dụng TTCK để huy động vốn cho các dự án quan trọng như xây dựng cơ sở hạ tầng, chương trình xã hội và các dự án phát triển khác. Đồng thời, Chính phủ có thể theo dõi hoạt động của thị trường để đánh giá tình hình kinh tế và tài chính của đất nước.
Alpha Asset Management (AAM) – Đối tác uy tín trong lĩnh vực quản lý tài sản và đầu tư tài chính. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu sắc thị trường, AAM cam kết mang đến những giải pháp đầu tư toàn diện và được cá nhân hóa cho từng khách hàng. Chúng tôi hỗ trợ nhà đầu tư không chỉ trong việc bảo toàn tài sản mà còn tối ưu hóa danh mục đầu tư, đảm bảo sự tăng trưởng bền vững, phù hợp với các mục tiêu tài chính dài hạn của cá nhân và doanh nghiệp. Quý nhà đầu tư vui lòng tham khảo các dịch vụ của AAM tại đây.
Công ty Cổ phần Quản lý Tài sản Alpha
Tăng giá trị – Vững niềm tin